Ο ψηλός, γοητευτικός, γλυκομίλητος, ευγενικός και πανέξυπνος Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. Νίκος Νιώτης, μετά από μια σημαντική σταδιοδρομία σε πολυεθνικές και άλλες ελληνικές εταιρείες, είναι ένας από τους top coaches της χώρας και μας μιλά για τον εαυτό του, την προσωπική του πορεία, το coaching, απαντά σε αυτά που προσάπτουν στο επάγγελμα και βάζει τα πράγματα στην θέση τους. Τον ευχαριστούμε!
Συνέντευξη Τζένη Φραγκούλη
Νίκο γνωριζόμαστε καιρό και ξέρω ότι επέλεξες συνειδητά να αφήσεις μια πολύ επιτυχημένη καριέρα στις επιχειρήσεις και να αφιερωθείς σοβαρά με το coaching. Έπαιξε ρόλο η προσωπική σου εξέλιξη;
Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε και να ερμηνεύουμε τα σημάδια στην ζωή μας πέρα από την κριτική προς το περιβάλλον αλλά και τον εαυτό μας. Όντως η εξελικτική πορεία μας στην ζωή βοηθά στην αναγνώριση αυτών των σημαδιών και μας επιτρέπει να επιλέξουμε ακόμη και την δύσκολη διαδρομή προς έναν βαθύτερο σκοπό ζωής.
Τι σου έδωσε αυτή η στροφή στην καριέρα σου, σε προσωπικό επίπεδο;
Με βοήθησε να ανακαλύψω την εσωτερική δύναμη, η οποία συνήθως βρίσκεται σε μεγάλα αποθέματα κρυμμένη μέσα μας και να διαχειριστώ την εξωτερική μου αδυναμία με αποδοχή και δημιουργική οπτική. Συνεισέφερε στην ανάδειξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων, στις οποίες δεν είχα δείξει ιδιαίτερη προσοχή και αναγνώριση.
Πως ήταν αυτή η πορεία μετά την μεγάλη αυτή αλλαγή στην ζωή σου; Γιατί συνήθως αναίμακτη δεν είναι…
Γεγονός ήταν ότι τα “ρόδα” ήταν μεταμφιεσμένα σε “αγκάθια” και τούμπαλιν. Αυτό το αντιλήφθηκα αρκετά αργότερα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι “θετικές” περιστάσεις και επιρροές δεν είναι ιδιαίτερα βοηθητικές στην δημιουργική μας εξέλιξη. Χρειαζόμαστε καλώς ή κακώς κάποιες δοκιμασίες ώστε να υπερβούμε εαυτόν στο “ταξίδι του ήρωα” που επιλέξαμε (συνειδητά ή ασυνείδητα) και βέβαια να αναγνωρίσουμε ότι ο ήρωας είμαστε εμείς οι ίδιοι.
Πως θα περιέγραφες το coaching σε κάποιον που δεν γνωρίζει;
Στην εποχή μας αναδεικνύεται όλο και περισσότερο η ανάγκη να αλληλοβοηθηθούμε μεταξύ μας οι κάτοικοι αυτού του πλανήτη. Μία σημαντική κατεύθυνση βοήθειας εκφράζεται μέσα από τις ενδυναμωτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες του Coaching. Υπάρχουν πολλοί ορισμοί, επίσημοι και ανεπίσημοι, εντυπωσιακοί και πιο απλοί. Με σεβασμό σε όλους επιλέγω μία προσέγγιση που βασίζεται σε δύο ρήσεις του στωϊκού φιλόσοφου Επίκτητου :
“Οι άνθρωποι δεν αναστατώνονται από τα πράγματα αλλά από τις απόψεις τους γι΄αυτά.”
“Δεν μετράει αυτό που σου συμβαίνει αλλά το πώς αντιδράς σε αυτό.”
Αυτές δείχνουν με σαφήνεια πως δουλεύει το Coaching και για ποιον λόγο είναι τόσο αποτελεσματικό. Η επαναπλαισίωση της οπτικής μας (reframing) καθορίζει τον βαθμό επιτυχίας της ιερής αυτής συνεργασίας Coach και Coachee( δέκτης της υπηρεσίας).
Που διαφέρει ο coach από τον ψυχολόγο;
Η θεμελιώδης διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι το Coaching προσβλέπει στην μελλοντική δημιουργία και επίτευξη στόχων με υποστηρικτική διαδικασία, παρά στην θεώρηση και εξέταση δεδομένων του παρελθόντος που συντελούν στην δημιουργία περιοριστικών μηχανισμών για το παρόν. Το θετικό στοιχείο των δύο προσεγγίσεων είναι ότι μπορούν να λειτουργήσουν παράλληλα και συμπληρωματικά στην περίπτωση που το επιλέξει ο ενδιαφερόμενος.
Η υποστήριξη που παρέχει αφορά σε συγκεκριμένο στόχο του “πελάτη” ή ασχολείται και με βαθύτερα ζητήματα του χαρακτήρα και μια γενικότερη εξέλιξη του ατόμου;
Το Coaching είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με στοχοθεσία και επίτευξη στόχων. Στην διαδικασία αυτή υπάρχει η δυνατότητα εμβάθυνσης σε θεμελιώδη ζητήματα εφόσον το εγκρίνει ο Coachee και σίγουρα αναδύεται η προοπτική ατομικής εξέλιξης εφόσον το επιτρέπει η πρόθεση και η ετοιμότητά του. Πολλές φορές αρκεί μία σημαντική συνειδητοποίηση του ατόμου ώστε να τον ωθήσει να κάνει βήματα προσωπικής ανάπτυξης.
Το χρονικό πέρας του coaching έρχεται με την επίτευξη του στόχου;
Η συνεργασία των δύο μερών είναι ισότιμη και αρμονική στην λειτουργική εκδοχή της. Το πέρας αποφασίζεται από τον Coachee όχι μόνο λόγω επίτευξης του στόχου αλλά και λόγω δυσλειτουργίας της σχέσης ή λοιπών δυσχερειών εκ μέρους του.
Βάζω σε εισαγωγικά το πελάτης γιατί ξέρω ότι η σχέση που αναπτύσεται δεν είναι αυστηρά πελατειακή. Συμβουλευτική και καθοδήγηση είναι οι πυλώνες του coaching. Πως εξελίσσεται η σχέση που δημιουργείται;
Η σχέση αυτή χαρακτηρίζεται από ιερότητα, σεβασμό, ασφάλεια, αποδοχή, εμπιστοσύνη, ακεραιότητα, ειλικρίνεια, συνδημιουργία, τόλμη, παραγωγικότητα, εντιμότητα. Παρότι συνηθίζεται από πολλούς να θεωρούν ως πυλώνες του Coaching την Συμβουλευτική και την καθοδήγηση, είναι γεγονός ότι ο Coach δεν έχει τέτοια κατεύθυνση ούτε τέτοια πρόθεση. Η Συμβουλευτική και η καθοδήγηση εμπίπτουν στην υπηρεσία του Mentoring. Ο Coach καλείται να δημιουργήσει την επίγνωση του εαυτού στον Coachee και να τον εμπνεύσει και να τον ενδυναμώσει ώστε να αναδείξει και να αναγνωρίσει το πλήρες δυναμικό του μέσα από την διαλεκτική διαδικασία.
Το coaching σε επιχειρηματίες, που φέρνουν προβλήματα εταιρικά είναι πια πολύ διαδεδομένο. Πως λειτουργεί;
Το Coaching λειτουργεί με εστίαση στο άτομο, διαχειρίζεται το άτομο σε σχέση με το αντικείμενο που θέτει αλλά δεν διαχειρίζεται απευθείας το αντικείμενο. Ως εκ τούτου υπάρχει η δυνατότητα και οι μεθοδολογία να διαχειριστεί ο Coach έναν επιχειρηματία χωρίς να είναι ειδικός στην συγκεκριμένη αγορά. Πολλές φορές σε αυτή την πορεία θα γίνει διαχείριση προσωπικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων του ατόμου, οι οποίες παραπέμπουν στο προσωπικό δυναμικό πέραν της επιχειρηματικής δεινότητάς του.
Τι σπουδές πρέπει να έχει στην φαρέτρα του ο coach;
Οι Coaches σε μεγάλο ποσοστό προέρχονται από πολλές και διαφορετικές ανώτατες σπουδές και εκπαιδεύονται στο Coaching από φορείς και σχολές που ακολουθούν ως ένα βαθμό κοινές προδιαγραφές και προσθέτουν την δική τους οπτική και τεχνική. Σίγουρα η επιλογή κάποιου να γίνει Coach εμπεριέχει την κατεύθυνση (περισσότερο ανάγκη θα έλεγα) της συνεχούς και πολυεπίπεδης εκπαίδευσης και επιμόρφωσης καθώς είναι πολλά τα εξελισσόμενα πεδία γνώσης για την ανθρωποκεντρική αυτή υπηρεσία. Όσο βαθύτερη γνώση και εμπειρία κατέχει και ανανεώνει ο Coach τόσο περισσότερο εγγυάται την ασφάλεια και επιτυχία της συνεργασίας με τον Coachee. Υπάρχουν και αναλυτικές μέθοδοι που προσφέρουν πολύ χρήσιμες πληροφορίες για την ενδοσκόπηση του ατόμου , οι οποίες μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην αποδοτική υπηρεσία του Coaching.
Πως ξεχωρίζει ο αξιόπιστος σοβαρός coach από περιπτώσεις ασόβαρες που μπορεί να είναι και επικίνδυνες για τον “πελάτη”;
Η βαρύτητα της επιλογής πάντα πέφτει στον αναζητητή. Είναι γεγονός ότι πλέον υπάρχουν αξιόπιστες και πιστοποιημένες εκπαιδεύσεις και σχολές, οι οποίες διασφαλίζουν σε μεγάλο βαθμό την τεχνική επάρκεια των εν δυνάμει Coaches. Πέρα όμως από την τεχνική επάρκεια υπάρχει η ανάγκη για τον Coach να διαθέτει τις λεγόμενες Ήπιες Δεξιότητες (Soft Skills) όπως αυξημένη συναισθηματική νοημοσύνη, ενεργητική ακοή, ενσυναίσθηση, υψηλή αντιληπτικότητα και βαθιά κατανόηση, υψηλή ποιότητα επικοινωνίας και μεταδοτικότητας του λόγου κλπ. Αυτές οι δεξιότητες σε μεγάλο βαθμό (θα πρέπει να) ενυπάρχουν στο ποιοτικό δυναμικό του Coach και μπορούν να καλλιεργηθούν ακόμη περισσότερο μέσω της προσωπικής του ανάπτυξης και εξέλιξης και μέσω της βαθύτερης ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας του. Η διαδικασία αυτή είναι επίπονη και συνεχής και απαιτεί την ισχυρή πρόθεση του Coach για αφύπνιση του πλήρους δυναμικού του.
Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο αποτελεί και η καταλληλότητα και συμβατότητα ανάμεσα σε Coach και Coachee, οπότε ιδανικά διερευνώνται με συνθήκες άμεσης επικοινωνίας, ιδανικά εκ του σύνεγγυς. Ακόμη σημαντικές πληροφορίες παρέχουν πλέον και τα σοβαρά επαγγελματικά κοινωνικά δίκτυα για την εμπειρία, προϋπηρεσία και το προφίλ του Coach.
Γιατί πιστεύεις ότι το coaching είναι πια τόσο διαδεδομένο σε όλο τον κόσμο;
Είναι ευρέως γνωστό ότι η βάση του Coaching είναι η μαιευτική και διαλεκτική μέθοδος του Σωκράτη. Επομένως γίνεται σε μεγάλο βαθμό κατανοητή η διάδοση και αποτελεσματικότητα και η αξία αυτής της υπηρεσίας. Γενικότερα έχει αποδειχθεί ότι η αλληλεπίδρασή μας και η δέσμευσή μας σε στόχους με έναν επαγγελματία φέρει πολλαπλάσια αποτελέσματα από την μοναχική ακόμη και ιδιαίτερα δυναμική πορεία προς την επιτυχία και την ευτυχία.
Στο εξωτερικό υπάρχει αυστηρή εξειδίκευση, με coaching που εφαρμόζεται σε χώρους όπως ο αθλητισμός, η υποκριτική, το τραγούδι, οι τέχνες, οι επιχειρήσεις, κλπ. Στην Ελλάδα τι γίνεται; Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει; Γιατί όπως και στον χώρο της ψυχολογίας, χωρίς εποπτεία συμβαίνουν πολλά δυσάρεστα.
Πλέον στην Ελλάδα υπάρχουν δυνατότητες και διαδικασίες αναβάθμισης και περαιτέρω εκπαίδευσης των Coaches μέσω της συνεργασίας και συμβολής έμπειρων και ικανότατων Coaches-Supervisors με επίσημους συνδέσμους Coaching. Η διαρκής εκπαίδευση και εποπτεία αποτελεί δημιουργικό μονόδρομο για την χώρα μας.
Υπάρχει σύλλογος; Πιστοποιήσεις; Που μπορεί ν’απευθυνθεί κάποιος για να είναι σίγουρος ότι δεν θα …ατυχήσει στην επιλογή του;
Υπάρχουν δύο μεγάλοι διεθνείς φορείς: ο Αμερικανικός ICF (International Coaching Federation) και ο Ευρωπαικός EMCC (European Mentoring and Coaching Council) οι οποίοι παρέχουν προσωπικές διαπιστεύσεις στους Coaches και οι εν Ελλάδι σύνδεσμοι ICF Greece και HCA (EMCC) που παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης και εποπτείας στα μέλη τους.
Ποιο το motto ζωής σου και ποιές οι προσδοκίες σου για το μέλλον, επαγγελματικά και προσωπικά;
Έχω την τύχη και την τιμή να έχω λάβει πολλές εκπαιδεύσεις μεθόδων προσωπικής ανάλυσης και αυτογνωσίας και να μπορώ να συνδυάσω την 20ετή εμπειρία μου στο Management και την σχεδόν 9ετή εμπειρία μου στο Coaching (με δύο εκπαιδεύσεις ICF certified: Kingstown College of Ireland-Positivity Coaching και Jungian Coaching School of Athens) ώστε να μπορώ να συνεισφέρω στην ανάδειξη του πλήρους δυναμικού των ανθρώπων που συνεργάζομαι και να τους υποστηρίξω στον βαθύτερο σκοπό ζωής τους.
Η αρμονία ανάμεσα σε προσωπική και επαγγελματική ζωή και η εσωτερική πληρότητα και γαλήνη σε συνδυασμό με αποδοτική αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους αποτελούν το πεδίο που εστιάζω στην ζωή μου.
