Η σημαντικότερη έκθεση για τον Johannes Vermeer στο Rijksmuseum

Η σημαντικότερη έκθεση για τον Ολλανδό καλλιτέχνη Johannes Vermeer (1632-1675) που έγινε ποτέ,  πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Mauritshuis στο Rijksmuseum του Άμστερνταμ. Τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 4 Ιουνίου 2023 και το Rijksmuseum θα ενημερώσει στις 6 Μαρτίου για το αν και πόσα εισιτήρια υπάρχει η δυνατότητα να διατεθούν εκ νέου.

Όταν πέθανε ο Johannes Vermeer τον Δεκέμβριο του 1675 σε ηλικία 43 ετών, άφησε ένα εντυπωσιακά μικρό αριθμών έργων. Μόλις 37 πίνακες, 28 από τους οποίους έχουν συγκεντρωθεί για την Έκθεση στο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ.

Σύμφωνα με άρθρα και αναλύσεις Ιστορικών της Τέχνης, είναι δύσκολο να πει κανείς τι είναι αυτό που γοητεύει τους θαυμαστές του Vermeer. «Ο Vermeer ήταν ένας μαέστρος του φωτός», λέει ο Γκρέγκορ Βέμπερ, συνεπιμελητής της έκθεσης στο Άμστερνταμ. «Κανένας καλλιτέχνης δεν έχει ζωγραφίσει το φως όπως ο Vermeer, αφενός με τρόπο ρεαλιστικό αλλά και γεμάτο από μια αινιγματική ηρεμία. Οι ιταλικές επιρροές είναι ορατές αν και δεν έφυγε ποτέ από τη γενέτειρά του, το Ντελφτ.»

Ο Vermeer αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση καλλιτέχνη. Eκτός του ότι βοήθησε στη διαμόρφωση της Ολλανδικής Αναγέννησης, πρόσφερε επίσης μια πολύτιμη ματιά στον κόσμο της καθημερινής ζωής του 17ου αιώνα.

Οι πίνακές του μοιάζουν με  φωτογραφίες, εκπέμπουν μια βαθιά εσωτερικότητα, μια μεγάλη σιωπή. Με το πέρασμα του χρόνου η ζωγραφική του γίνεται όλο και πιο εκλεπτυσμένη. Το φως κυριαρχεί δίνοντας πλαστικότητα στα έργα και μια καταπληκτική απλότητα. Οι συνθέσεις του είναι απλές, λιτές, ακριβείς, ενώ συχνά ξαναζωγράφιζε πάνω στους ήδη ζωγραφισμένους πίνακες.

Αφοσιωμένος αποκλειστικά στην τέχνη του, ζούσε στην πόλη  Delft και ήταν μέτρια επιτυχημένος κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Πέθανε νωρίς, αφήνοντας χρέη στην οικογένεια, έχοντας δημιουργήσει έναν περιορισμένο αριθμό ζωγραφικών έργων, συμπεριλαμβανομένου του διάσημου πίνακα του, “το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι”.  Το φως κυριαρχεί και πάνω στο μαργαριτάρι του κοριτσιού με το σκουλαρίκι. Αυτό το περίφημο μοναδικό έργο. Όμως είναι αυτό, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.

Τα θέματα του ήταν συνήθως σκηνές από την καθημερινή ζωή της μεσαίας τάξης, σε εσωτερικούς κυρίως χώρους, καθώς οι Ολλανδοί ζωγράφοι εκείνη την εποχή, ζωγράφιζαν κυρίως προσωπογραφίες και νεκρές φύσεις.

Δούλευε αργά, με ηρεμία και μεγάλη προσοχή, χρησιμοποιούσε πολύ ακριβά χρώματα και τα έργα του δεν ήταν μεγάλων διαστάσεων. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για την αριστοτεχνική απόδοση του φωτός στους πίνακες του. Η δημοτικότητά του εκτοξεύτηκε μετά τον 19ο αιώνα και σήμερα αναγνωρίζεται ως ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους της Ολλανδικής Χρυσής Εποχής.

Ο χειρισμός του πινέλου και του χρώματος, η τεχνική του ικανότητα, το παιχνίδι με το φως, η σύνθεση, η προοπτική, είναι συνιστώσες που μαζί με την προσωπική πινελιά στα θέματα και στον οπτική του, κάνουν τους πίνακες του μοναδικούς και τον ίδιο ιδιαίτερα αγαπητό ως καλλιτέχνη μέχρι και σήμερα, από εκατομμύρια ανθρώπους.

Κείμενο Τζένη Φραγκούλη

Πληροφορίες: rijksmuseum.nl, dw.com /el/η-σημαντικότερη-έκθεση-βερμέερ-που-έγινε-ποτέ