Mαθαίνουμε ποιοι είναι οι λόγοι που ωθούν στην απιστία από τα στοιχεία της πρόσφατης έρευνας του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών και “μπαίνουμε” στο μυαλό του άπιστου για να δούμε τι συμβαίνει εκεί μέσα.
της Ρίτας Βελώνη
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η απιστία πλέον είναι ένα θέμα που συζητείται ανοιχτά και ερευνάται επιστημονικά, ενώ σύμφωνα με τους μελετητές της σεξουαλικής συμπεριφοράς χτυπά κόκκινο σε ζευγάρια που είναι μαζί για μεγάλο διάστημα” Σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα οκτώ στους δέκα άνδρες και έξι στις δέκα γυναίκες απατούν το σύντροφό τους στη διάρκεια του γάμου και των μόνιμων δεσμών, ενώ τα σημεία-κλειδιά της απιστίας είναι:
* Η ερωτική βαριεστημάρα! Ξεκινά συνήθως μετά τους έξι μήνες συμβίωσης και κορυφώνεται στους δώδεκα μήνες και όπως έδειξε η έρευνα αποτελεί την πρώτη αιτία που οδηγεί τον άνδρα στην απιστία…
* Η φιλική σχέση που αποκτά το ζευγάρι, καθώς ως γνωστό «όπου αγαπάς δεν ποθείς συνήθως». Η οικειότητα, ή αλλιώς η εξοικείωση με έτερον ήμισυ φθείρει σταδιακά την ερωτική έλξη.
* Η αλλαγή ρόλου της γυναίκας που από ελκυστική ερωμένη «και πόθος των ανδρών» μεταμορφώνεται σε μητέρα και πιστή σύντροφο, άρα αδιάφορη για διεκδίκηση. Η κατοχή του άλλου θεσμικά και κοινωνικά τον κάνει να αδιαφορεί, ό,τι κατέχω δεν το θέλω ή θέλω αυτό που δεν έχω.
* Η καθημερινή τριβή και σύγκρουση δυο ανθρώπων που συγκατοικούν, ακόμα και για τα πιο γελοία πράγματα, οδηγούν στον θάνατο τον μύθο της ηδονής που πυροδοτεί τον έρωτα αλλά και τη σεξουαλική ορμή.
* Η απομυθοποίηση του άνδρα ιππότη, εραστή, προστάτη, λαμπερού αρσενικού που σιγά- σιγά σβήνει μέσα στη καθημερινή σχέση.
* Η κλασική στάση του αρσενικού που όταν κατακτήσει την Τροία ξεχνά την ωραία Ελένη και πάει για άλλα κάστρα.
* Η αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών. Οι άνδρες σε ποσοστό 36% (σε έρευνα του 2011 το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 18%) και ηλικία 55-64 ετών και οι γυναίκες σε ποσοστό 27%, οδηγήθηκαν στην απιστία εξ αιτίας των σοβαρών ενδοοικογενειακών προβλημάτων που αναδύθηκαν μετά την κατάρρευση των οικονομικών δεδομένων που υπήρχαν στην οικογένεια.
Γιατί απιστούν οι γυναίκες;
Το 20% των παντρεμένων γυναικών λέει ότι το κάνει γιατί βρίσκεται σε έναν γάμο χωρίς σεξ.
Το 35% των ήδη μαμάδων λέει ότι το κάνει για να βάλει λίγο αλατοπίπερο στην ζωή της.
Το 34% των γυναικών που έχουν υπάρξει άπιστες κατά παράδοξο τρόπο βαθμολογούν τον γάμο τους ως «ευτυχισμένο» ή «πολύ ευτυχισμένο».
Ποια απιστία συγχωρούν πιο εύκολα οι άνδρες;
Αυτό κι αν δεν το περιμέναμε. Το Πανεπιστήμιο του Τέξας θέλει το 50% των ανδρών να συγχωρούν την άπιστη σύντροφό τους και να μένουν μαζί της αν εκείνη τους εκμυστηρευόταν πως τους απάτησε με… άλλη γυναίκα. Αντιθέτως, σε περίπτωση απιστίας με άλλον άντρα, το ποσοστό πέφτει στο 22%, γεγονός που οφείλεται στο ότι η συνεύρεση δύο γυναικών είναι άκρως ερεθιστική στο μυαλό ενός άντρα.
Ποια απιστία συγχωρούν πιο εύκολα οι γυναίκες;
Οι γυναίκες από την άλλη, σε ποσοστό 22%, θα συγχωρούσαν τον σύντροφό τους αν τις απατούσε με άντρα, με το ποσοστό να ανεβαίνει στο 28% αν η απιστία γινόταν μεταξύ του συντρόφου τους και μιας άλλης γυναίκας.
Στο μυαλό του άπιστου
Μελέτη που δημοσιεύθηκε από το Ινστιτούτο Κοινωνικών και Προσωπικών Σχέσεων της Αμερικής, αναφέρει ότι αυτοί που οδηγούνται σε απιστία αισθάνονται άσχημα για τις πράξεις τους, αλλά προσπαθούν να αισθανθούν καλύτερα, δικαιολογώντας στο μυαλό τους τις απιστίες του παρελθόντος, ως μη χαρακτηριστική ή εκτός των συνηθισμένων συμπεριφοράς. Με λίγα λόγια, οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η απιστία είναι λάθος, αλλά μερικοί εξακολουθούν να το κάνουν. Και όταν το κάνουν, συνήθως αισθάνονται πολύ άσχημα γι’αυτό. Αλλά μέσω “παιχνιδιών” του μυαλού τους, καταφέρνουν να δικαιολογούν και να υποβαθμίζουν τις πράξεις απιστίας του παρελθόντος και έτσι να αισθάνονται καλύτερα για τον εαυτό τους. Δεδομένου ότι οι αρνητικές συνέπειες, τουλάχιστον όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο αισθάνονται για τον εαυτό τους, μειώνονται, δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους και ενδέχεται και να είναι πιθανό να εξαπατήσουν και πάλι στο μέλλον. Έχει βρεθεί ότι πάνω από το 90% των Αμερικανών πιστεύει ότι η απιστία είναι απαράδεκτη, αλλά παρ’όλα αυτά το 30-40% είναι άπιστοι στον σύντροφό τους.
Τέσσερις μελέτες που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Psychological Science, αποκάλυψαν ότι η προσκόλληση στις νεοφιλελεύθερες αξίες της αυτοεκτίμησης που είναι η δύναμη και τα επιτεύγματα, δημιουργεί κίνητρο για κοινωνική έγκριση.
Αυτό το κίνητρο, με τη σειρά του, ευνοεί την υιοθέτηση ανταγωνιστικών στόχων για την επίτευξη ανταγωνιστικών επιδόσεων, οι οποίες προβλέπουν και την αποδοχή της απιστίας ως μέσο επίτευξης και την δικαιολογούν. “Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” σκέφτονται, δίνουν άφεση αμαρτιών στον εαυτό τους και προχωρούν.
Σύμφωνα με την «θεωρία της προσκόλλησης» οι άνθρωποι που είναι ανασφαλείς θέλουν να έχουν συνεχή διαβεβαίωση από τον σύντροφο τους για την αγάπη του, και για το ότι παραμένει πάντα προτεραιότητα η δική τους φροντίδα και “καλοπέραση”. Τότε μόνο μπορούν να είναι καλά. Μην βιαστείτε να βάλετε την ταμπέλα “κακομαθημένοι” γιατί το πρόβλημα αυτό ξεκινά από την παιδική ηλικία και τα προβλήματα προσκόλλησης που είχαν με τον γονέα τους. Σύμφωνα με την θεωρία, η προσωπικότητα του ανθρώπου έχει τις πρώτες ρίζες της στην βρεφική ηλικία με την μητέρα να παίζει τον πρωταρχικό ρόλο μέσω του δεσμού που θα αναπτύξει με το βρέφος. Σχέση η οποία διαμορφώνεται κατά την παιδική ηλικία και διαμορφώνεται πλήρως κατά το πέρασμα της στην ενηλικίωση. Η απειλή της απώλειας αυτής της σχέσης προκαλεί άγχος. Το παιδί αντιδρά στον αποχωρισμό με συμπεριφορά που χαρακτηρίζεται από απελπισία, αποθάρρυνση και τελικά, αποδέσμευση. Το σενάριο της “αποφεύγουσας” προσκόλλησης συνήθως ευθύνεται για πολλές περιπτώσεις απιστίας. Και αυτό γιατί εάν ο σύντροφός δεν τους παρέχει τη διαβεβαίωση αγάπης, φροντίδας και προτεραιότητας, τότε μπορεί να κοιτάξουν αλλού για να την βρουν, όπως σε μια εξωσυζυγική σεξουαλική σχέση. Αυτοί οι χαρακτήρες δυσκολεύονται να μπουν σε σχέσεις δέσμευσης και επομένως είναι πιθανό να απομακρυνθούν εύκολα από την σχέση και να οδηγηθούν σε απιστία επειδή δεν αισθάνονται ότι συνδέονται με τον σύντροφό τους και άρα δεν του “οφείλουν” τίποτα. Το πρόβλημα μπορεί να λυθεί με συμβουλευτική από ειδικό.
Σε άλλη έρευνα, ερευνητές των Πανεπιστημίων του Xάρβαρντ, της Πενσυλβάνια και του Ολλανδικού Tiburg, αναφέρουν ότι οι άνθρωποι που είναι κουρασμένοι σε επίπεδα εξάντλησης κυρίως ψυχικά αλλά και σωματικά είναι περισσότερο επιρρεπείς στην απιστία, ακόμα και αν έχουν δυνατές ηθικές αξίες και αντιστάσεις. “Εδώ που είμαι δεν έχω τίποτα να χάσω” είναι το συναίσθημα που κυριαρχεί, θυμίζοντας λίγο συναισθηματική ρώσικη ρουλέτα που οδηγεί στην απιστία.
Το εντυπωσιακό όμως συμπέρασμα των ερευνητών που δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Αμερικής είναι ότι άνδρες που μελετήθηκαν ήταν πιο πιθανό να αναζητήσουν εξωσυζυγικές σχέσεις όταν η ηλικία τους τελειώνει στον αριθμό εννέα. Με άλλα λόγια, ακριβώς προτού σβήσουν τα κεράκια των 40 ή των 50, έχουν περισσότερες πιθανότητες να προσπαθήσουν να βρουν το χαμένο νόημα στη ζωή τους και να νοιώσουν πάλι νέοι, έχοντας μια σχέση με κάποιον που δεν είναι ο σύντροφός τους.
