Προσέξτε τα νεφρά σας!

Γυναίκες, προσέξτε τα νεφρά σας, είναι το μήνυμα με στόχο την υπογράμμιση της σημασίας της διατήρησης της υγείας των γυναικών και ιδιαίτερα της υγείας των νεφρών τους σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, επεσήμανε η Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία, (ΕΝΕ), στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού 2018. Σχετικές εισηγήσεις έκαναν η Πρόεδρος της ΕΝΕ, Καθηγήτρια Νεφρολογίας και Διευθύντρια Νεφρολογικής Κλινικής ΑΠΘ, κυρία Αικατερίνη Παπαγιάννη, ο Αντιπρόεδρος της ΕΝΕ, Συντονιστής Διευθυντής ΕΣΥ, κύριος Θεοφάνης Αποστόλου και ο Γενικός Γραμματέας της ΕΝΕ, Συντονιστής Διευθυντής ΕΣΥ, κύριος Γεράσιμος Μπαμίχας.

Μελέτες που προέρχονται από τις ΗΠΑ, αλλά και την Ευρώπη, ενημερώνουν ότι το 8-10% του ενήλικου πληθυσμού ανά την υφήλιο πάσχει από κάποιου βαθμού Χρόνια Νεφρική Νόσο (ΧΝΝ). Η συχνότητα της νόσου  αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας, ενώ ακόμη, η βαρύτητά της ποικίλλει. Έτσι, αρκετά σοβαρά προβλήματα από τους νεφρούς εμφανίζει περίπου το 10% του πληθυσμού των ασθενών με Χρόνια Νεφρική Νόσο, ενώ το 10% των παραπάνω ασθενών πάσχει από Χρόνια Νεφρική Νόσο Τελικού Σταδίου και για να επιβιώσουν, υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση με τεχνητό νεφρό ή περιτοναϊκή κάθαρση ή/και μεταμόσχευση νεφρού. Η κατάσταση αυτή σχετίζεται με εμφάνιση επιπλοκών από πολλά όργανα και ιδιαίτερα από την καρδιά, τα αγγεία και τα οστά και κοστίζει στην παγκόσμια κοινότητα κάθε χρόνο χιλιάδες νεκρούς και δισεκατομμύρια ευρώ, λόγω της ιδιαίτερα υψηλής νοσηρότητας και θνητότητας των ασθενών με ΧΝΝ Τελικού Σταδίου και του υψηλού κόστους της εξωνεφρικής κάθαρσης (αιμοκάθαρση, περιτοναϊκή κάθαρση) και των φαρμάκων που χορηγούνται για την αντιμετώπιση των επιπλοκών της νόσου.

Επιπλέον, μελέτες έδειξαν ότι ο αριθμός των ατόμων ανά την υφήλιο που πάσχουν από ΧΝΝ αυξάνεται συνεχώς και ότι αναμένεται το έτος 2030 ο αριθμός των ατόμων που θα πάσχουν από ΧΝΝ Τελικού Σταδίου και θα υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση να φθάσει τα 5,4 εκατομμύρια, όντας περίπου διπλάσιος από τον αριθμό τους το 2010.

Σε ομιλία της η Πρόεδρος της ΕΝΕ, Καθηγήτρια Νεφρολογίας και Διευθύντρια Νεφρολογικής Κλινικής ΑΠΘ, κυρία Αικατερίνη Παπαγιάννη ανέφερε: «Η Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ), η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα κάθε ηλικίας και εθνότητας, αποτελεί μια κατάσταση κατά την οποία συμβαίνει βαθμιαία απώλεια της νεφρικής λειτουργίας, που συνήθως επηρεάζει και τους δύο νεφρούς. Οι νεφροί επιτελούν πολλές και σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού μας. Αποβάλλουν τοξικά προϊόντα του μεταβολισμού και την περίσσεια νερού, ρυθμίζουν την ισορροπία των χημικών στοιχείων του σώματος, συμμετέχουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, διατηρούν υγιή τα οστά και την καρδιά και βοηθούν στην παραγωγή αίματος (ερυθρών αιμοσφαιρίων). Όταν η νεφρική λειτουργία μειωθεί κάτω από ένα επίπεδο, εμφανίζεται νεφρική ανεπάρκεια, πράγμα που έχει ως συνέπεια την εμφάνιση επιπλοκών από όλα σχεδόν τα όργανα και συστήματα του οργανισμού. Πρόκειται για μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή του ασθενούς, η οποία απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Σε αρχικό στάδιο, τα συμπτώματα της ΧΝΝ δεν γίνονται αντιληπτά. Είναι δυνατόν, κάποιος να χάσει μέχρι και το 90% της νεφρικής του λειτουργίας και να μην εμφανίζει συμπτώματα!  Η έγκαιρη λοιπόν διάγνωση της νόσου είναι κρίσιμη, καθώς η επαρκής θεραπεία μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξή της, προλαμβάνοντας την ανάγκη για σοβαρή ιατρική παρέμβαση, αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση ή ακόμη και μεταμόσχευση νεφρού.  Σε πρώιμο στάδιο η διάγνωση της ΧΝΝ μπορεί να γίνει με τις συνήθεις εξετάσεις ούρων ή αίματος».

Ακόμη, συμπλήρωσε ότι η  υψηλή αρτηριακή πίεση και ο σακχαρώδης διαβήτης είναι οι πιο συνήθεις αιτίες της ΧΝΝ, αποτελώντας το αίτιο σε  >50% των περιπτώσεων ΧΝΝ Τελικού Σταδίου στις περισσότερες χώρες.  Επίσης, ανέφερε ότι προληπτικός έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας δε συστήνεται διεθνώς σε όλα τα άτομα, αλλά σε εκείνα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη της νόσου. Συγκεκριμένα, έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας συστήνεται στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή μεταβολικό σύνδρομο και με αρτηριακή υπέρταση, στα άτομα με οικογενειακό ιστορικό νεφρικής νόσου, στους παχύσαρκους, στους καπνιστές, στα άτομα ηλικίας > 50 ετών και τέλος,  στα άτομα με καταγωγή από την Αφρική, την Ασία και τη Νέα Ζηλανδία. Όσον αφορά δε στα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό νεφρικής νόσου, με ιστορικό παθολογικού προ- ή περι-γεννητικού υπερηχογραφήματος νεφρών,  εκείνα που εμφανίζουν μειωμένη ανάπτυξη, δυσλειτουργία ούρησης ή παθολογικά ευρήματα από τα ούρα,  καθώς και εκείνα που γεννήθηκαν πρόωρα ή με χαμηλό βάρος γέννησης, πρέπει να ελέγχονται για παρουσία νεφρικής νόσου. Επιπλέον, τόνισε την εξαιρετική σημασία του ελέγχου όλων των ατόμων, και ιδιαίτερα των παιδιών, που ανήκουν στις παραπάνω ομάδες υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη ΧΝΝ, δεδομένου ότι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, καθώς και η κατάλληλη παρακολούθηση, είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες για θετική έκβαση και αποτροπή ανάπτυξης ΧΝΝ Τελικού Σταδίου και των σοβαρών επιπλοκών που σχετίζονται με τη νόσο, μεταξύ των οποίων είναι και ο πρόωρος θάνατος των ασθενών αυτών κυρίως από καρδιαγγειακά αίτια (στεφανιαία νόσος, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο).

Ως ΧΝΝ ορίζεται η βαθμιαία απώλεια της νεφρικής λειτουργίας η οποία όταν φθάσει ένα «οριακό» επίπεδο μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.

  • Οι νεφροί έχουν πολλές σημαντικές λειτουργίες. Αποβάλλουν τα τοξικά προϊόντα του μεταβολισμού, ρυθμίζουν την ισορροπία του ύδατος και των χημικών στοιχείων του σώματος, συμμετέχουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, διατηρούν υγιή τα οστά και την καρδιά και βοηθούν στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων.
  • ΝΟΣΟΣ ΣΥΝΗΘΗΣ, ΥΠΟΥΛΗ ΚΑΙ ΣΥΧΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΙΜΗ

Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, η οποία εορτάζεται από το 2006 κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Μαρτίου, είναι η κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση της ιατρικής κοινότητας, των αρμόδιων αρχών και του κοινού για την πρόληψη των νεφρικών νοσημάτων και την προαγωγή της υγείας των νεφρών. Η εκστρατεία είναι κοινή πρωτοβουλία της Διεθνούς Νεφρολογικής Εταιρείας (International Society of Nephrology, ISN) και της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Ιδρυμάτων Νεφρού (International Federation of Kidney Foundations, IFKF). Στην Ελλάδα, η εκστρατεία υποστηρίζεται από την Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία, η οποία συνεργάζεται με τους παραπάνω Διεθνείς Οργανισμούς και επαγγελματίες υγείας,  οργανώνοντας δράσεις ενημέρωσης σχετικά με τα νεφρικά νοσήματα. Με τη φράση «Νεφροί και υγεία των Γυναικών-Συμπεριλάβετε, δώστε αξία, ενισχύστε», η καμπάνια φέτος επικεντρώνεται στη σχέση των νεφρών με την υγεία των γυναικών, τιμώντας τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας που συμπίπτει την ίδια ημέρα.

H Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία (ΕΝΕ) ιδρύθηκε το 1970, ως μη κερδοσκοπική Ιατρική Επιστημονική Εταιρεία, με έδρα την Αθήνα και με στόχο την υποστήριξη και την ανάπτυξη της Νεφρολογίας, τη διενέργεια ερευνητικών μελετών, τη συνέχιση της ιατρικής εκπαίδευσης και την επαγγελματική υποστήριξη των μελών της.  Η Εταιρεία, παράλληλα, δημιούργησε την ηλεκτρονική ιστοσελίδα www.ene.gr, προς διάθεση των μελών της, ως μέσο επικοινωνίας μεταξύ τους, καθώς και με άλλους επιστημονικούς φορείς. Προσπάθειά της είναι η δημοσίευση όλης της διαθέσιμης πληροφόρησης σχετικά με την Εταιρεία και την Ειδικότητα της Νεφρολογίας.