Παιδικό άσθμα: τα κατοικίδια και κυρίως οι γάτες προστατεύουν (νέες έρευνες)

Οι γάτες προστατεύουν από το παιδικό άσθμα, τις βρογχίτιδες και την πνευμονία, ενώ τα παιδιά που ζουν σε αγροκτήματα προστατεύονται  επιπλέον και από τις αλλεργίες.

της Τζένης Φραγκούλη

Από την Κοπεγχάγη και το Ερευνητικό κέντρο για το άσθμα στην παιδική ηλικία (COPSAC), ο JakobStokholm ο επικεφαλής της μελέτης σε έρευνα που διεξήχθη, διαπιστώνει ότι οι γάτες μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη του άσθματος στα νεογνά και να αποτρέψουν τα μικρά παιδιά να πάθουν άσθμα, βρογχίτιδες, ακόμα και πνευμονία.

Οι γάτες εξουδετερώνουν την επίδραση ενός γονιδίου το οποίο, όταν ενεργοποιηθεί, διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης άσθματος στα παιδιά. Η ύπαρξη μιας γάτας στο σπίτι όταν ένα παιδί γεννιέται σημαίνει ότι αυτό το γονίδιο δεν ενεργοποιείται ποτέ. Το αποτέλεσμα εξέπληξε τον συν-συγγραφέα Hans Bisgaard, καθηγητή παιδιατρικής και επικεφαλής της COPSAC, επειδή η μελέτη δείχνει ότι τα γονίδια πίσω από μια ασθένεια μπορούν να ενεργοποιηθούν ή να απενεργοποιηθούν ανάλογα με το περιβάλλον γύρω μας. «Για μένα, αυτό είναι το βασικό μήνυμα επειδή είναι μια αναγνώριση προς την κατεύθυνση του τρόπου εμφάνισης της νόσου. Καταγράφει την αλληλεπίδραση μεταξύ της γενετικής και του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε, και ειδικότερα ότι αυτό συμβαίνει πολύ νωρίς στη ζωή, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και στο σπίτι », λέει ο Bisgaard. Στη νέα αυτή μελέτη, ο Bisgaard, ο Jakob Stokholm και τρεις συνεργάτες από το COPSAC και το Næstved Hospital της Δανίας, μελέτησαν δεδομένα από 377 παιδιά της Δανίας.Τα αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό αλλεργιολογίας και κλινικής ανοσολογίας  «Journal of Allergy and ClinicalImmunology«, αποκαλύπτουν ότι οι γάτες προστατεύουν από το άσθμα παιδιά με το γονίδιο που ονομάζεται TT, το οποίο παίζει τον ισχυρότερο ρόλο στο αν ένα παιδί μπορεί να αναπτύξει άσθμα ή όχι.Σχεδόν ένα στα τρία παιδιά στη μελέτη έφεραν την παραλλαγή του γονιδίου TT, ανεξάρτητα από το αν η μητέρα τους είχε άσθμα ή όχι. Είναι ενδιαφέρον ότι μόνο οι γάτες φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης άσθματος μεταξύ των παιδιών που φέρουν την παραλλαγή γονιδίου ΤΤ.  Τα σκυλιά δεν έχουν το ίδιο αποτέλεσμα, λένε οι επιστήμονες της νέας αυτής μελέτης. Οι αναλύσεις τους υποδεικνύουν ότι οι γάτες όχι μόνο προστατεύουν από το παιδικό άσθμα, αλλά και από την πνευμονία και τη φλεγμονή των κατώτερων αεραγωγών (βρογχίτιδα).

Αυτό, εξηγούν, μπορεί να σχετίζεται με τα βακτήρια και ίσως μύκητες ή ιούς που φέρνουν οι γάτες στο σπίτι και τα οποία μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

«Αυτή η έρευνα είναι φυσικά ενδιαφέρουσα, γιατί αν μπορούμε να εξηγήσουμε αυτούς τους μηχανισμούς, ανοίγει ο δρόμος για περαιτέρω έρευνα στην προσπάθεια πρόληψης του άσθματος», λέει ο Stokholm, post doc στο COPSAC.

Σύμφωνα με άλλη έρευνα από Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, τα μικρόβια σε αγροκτήματα προστατεύουν τα παιδιά από το άσθμα και τις αλλεργίες. Οι ανοσολόγοι του Πανεπιστημίου έδειξαν ότι ένα σιαλικό οξύ που βρίσκεται στα ζώα του αγροκτήματος είναι αποτελεσματικό κατά της φλεγμονής του πνευμονικού ιστού. Η μελέτη αυτή δίνει μια αισιόδοξη προοπτική για την πρόληψη των αλλεργιών, λαμβάνοντας υπόψη ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν από αλλεργίες και άσθμα. Ενώ τις τελευταίες δεκαετίες, αυτές οι ασθένειες έχουν σημειώσει μαζική αύξηση στις βιομηχανικές χώρες. Σήμερα, περίπου το 30 τοις εκατό των παιδιών έχουν αλλεργίες – με εξαίρεση τα παιδιά που ζουν σε αγροκτήματα ή γύρω από αγροκτήματα.  Τα μικρόβια που εμφανίζονται σε υψηλότερες ποσότητες και σε μεγαλύτερη ποικιλία στις φάρμες και τα αγροκτήματα, προστατεύουν τα παιδιά που ζουν εκεί  από αλλεργίες και άσθμα. Ένα περιβάλλον που δεν είναι ιδιαίτερα υγιεινό έχει θετική επίδραση στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος το οποίο με την σειρά του μαθαίνει να μην αντιδρά σε ουσίες που δεν είναι βλαβερές, όπως συμβαίνει με το ανοσοποιητικό σύστημα και τις αλλεργίες.

Ενώ μια ακόμα νέα μελέτη, από το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων της Αμερικής (NIH), αναφέρει ότι τα παιδιά που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα αλλεργιογόνων  από κατοικίδια ζώα κατά τη βρεφική τους ηλικία έχουν μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν παιδικό άσθμα έως την ηλικία των 7 ετών. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή γιατί υπάρχουν αρκετές έρευνες που αναφέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα, όπως έρευνα του Ιmperial College του Λονδίνου.  Τα κατοικίδια και κυρίως οι γάτες μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο πρόκλησης αλλεργικής αντίδρασης και ερεθισμού των πνευμόνων αλλά και ευαισθησίας στο αναπνευστικό σύστημα ή ακόμα και πρόκλησης κρίσης σε όσους ήδη που πάσχουν. Η συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό είναι σημαντική.