Florestano Di Fausto: Ο Ιταλός αρχιτέκτονας που σχεδίασε την μεγαλόπρεπη αποικιακή Ρόδο

Ο Florestano Di Fausto, θεωρείται ο σημαντικότερος αρχιτέκτονας της Ιταλικής σύγχρονης αποικιακής αρχιτεκτονικής. Με καταγωγή από την Ρώμη, ο Di Fausto ενώ έχει χαρακτηριστεί ως “ο αρχιτέκτονας της Μεσογείου”, είχε μέχρι πρόσφατα αγνοηθεί από τους ιστορικούς της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Η δουλειά του, που μπορεί να πει κανείς ότι ακροβατεί ανάμεσα στα στιλ ιστορικών περιόδων,  δεν είναι ούτε μοντέρνα ούτε παραδοσιακή.

Σχεδίασε και κατασκεύασε πολυάριθμα κτίρια σε όλη την Ανατολική και Δυτική Ευρώπη, τη Νότια Αμερική, αλλά είναι περισσότερο γνωστός για τα αποικιακά πολεοδομικά του σχέδια  και τα κυβερνητικά κτίρια που έφτιαξε από το 1923 έως το 1940 στη Βόρεια Αφρική και το Αιγαίο.

Ο Di Fausto κλήθηκε στο νησί από τον διορισμένο διοικητή των Δωδεκανήσων Μάριο Λάγκο, μετά την προσάρτηση το 1922 και έζησε στη Ρόδο μέχρι και τον Οκτώβριο του 1926. Ένα από τα πρώτα εγχειρήματα του στο νησί, ήταν η κατάρτιση ενός νέου σχεδίου πόλης, συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης της περιοχής του λιμανιού, της πόλης δίπλα στο κεντρικό ιστορικό Castello των Ιπποτών της Ρόδου. Έξω από τα ιστορικά τείχη, ο Di Fausto οραματίστηκε ένα σχέδιο «Κήπος της Πόλης» με πλατείες και ανοιχτούς χώρους, ενώ το ιστορικό κέντρο που θεωρείτο αρχαία πόλη, το απογύμνωσε και το απελευθέρωσε από τα μετα-μεσαιωνικά απομεινάρια των πέντε αιώνων τουρκικής κυριαρχίας.

Μετά την παρουσίαση των τελικών σχεδίων του στον Κυβερνήτη, ο Luigi Piccinato (Ιταλός αρχιτέκτονας και πολεοδόμος) σχολίασε σε ένα δοκίμιο: «Λόγω της ιταλικής αρετής, η νέα πόλη που θα προκύψει, θα πρέπει να είναι όμορφη, ταυτόχρονα μεγαλοπρεπής και στο περιβάλλον της Ρόδου δεν θα  πρέπει να φαίνεται παράταιρη.» Ο Di Fausto το κατάφερε με μεγάλη επιτυχία.

 «Ούτε πέτρα δεν μπήκε από τα χέρια μου, χωρίς πριν να έχω γεμίσει το μέσα μου, με το πνεύμα του τόπου, κάνοντάς το δικό μου». Florestano Di Fausto

Ένα από τα εμβληματικά κτίρια που έφτιαξε στη Ρόδο, είναι το Palazzo Governatore (το Διοικητήριο) το 1926. Μια εντυπωσιακή βενετσιάνικη δομή που θυμίζει το Palazzo Ducale της Βενετίας, με το βραχώδες εναλλασσόμενο ριγέ, τα αντίθετα υλικά και τα γοτθικά τοξωτά παράθυρα. Ομοίως, ο σχεδιασμός της νέας αγοράς έγινε ο μεντεσές μεταξύ της νέας πόλης, της παλιάς πόλης και του λιμανιού του Μανδρακίου. Οι στοές του Palazzo και της αγοράς δείχνουν την ευαισθησία του Di Fausto στο κλίμα, καθώς και την προσοχή του στην επιστημονική πειθαρχία του εμπορίου. Άλλα εντυπωσιακά κτίρια που σχεδίασε είναι το “Ξενοδοχείο των Ρόδων” και το Ακταίον.

Ο Di Fausto που επιλέγει τα διακοσμητικά μοτίβα του ως μέσο αντιστάθμισης της μινιμαλιστικής αισθητικής που προτιμούν οι μοντερνιστές, εισάγει ένα πιο ελκυστικό στιλ που εντυπωσιάζει. Ο Ιταλικός  μοντερνισμός εμπλουτίζεται με  αραβικές συναλλαγές και στα πλαίσια της  ανακατασκευής της αποικιακής αρχιτεκτονικής και της αστικοποίησης, το όραμα γίνεται πραγματικότητα.  Τα σχέδιά του πρέπει να θεωρηθούν ως αντίστιξη  των άλλων Ευρωπαίων μοντερνιστών της περιόδου, που προσπάθησαν να αφαιρέσουν σύμβολα του παρελθόντος από τα σχέδια, τις προσόψεις και τους εσωτερικούς χώρους τους.

Ο Di Fausto κυρίως, αλλά και άλλοι αρχιτέκτονες σύγχρονοι του, δημιούργησαν μια νέα Ιταλική αρχιτεκτονική, απαλλαγμένη από τις συχνά περιοριστικές τάσεις που την χαρακτήριζαν. Τα μνημειώδη κτίρια που σχεδίασε ενώ υιοθετούν την κυβιστική αρχιτεκτονική των νησιών της Μεσογείου με τα κυβιστικά σχήματα, τις λευκές επιφάνειες, τις επίπεδες στέγες, την παντρεύουν με τον Ιταλικό μοντερνισμό, επιπλέον διακοσμητικά στοιχεία άλλων τόπων και χρόνων, και επιτυγχάνει το κάθε μεγαλειώδες κτίριο που σχεδιάζει να έχει την δική του διαφορετική μορφή και προσωπικότητα και να είναι άμεσα αναγνωρίσιμο.