Θα μιλήσω ειλικρινά. Πήγα στο Bansko με μισή καρδιά. Όπως και με την Σόφια, περίμενα πολύ λιγότερα από αυτά που συνάντησα. Το Bansko δεν είναι αυτό που έχει επικρατήσει ως εικόνα τα τελευταία χρόνια. Ένα χωριό για σκι δηλαδή, δευτέρας κατηγορίας, που δεν έχεις τίποτα να κάνεις, τίποτα να δεις, με κάτι ταβέρνες με πολύ μέτριο φαγητό. Λοιπόν, όλα αυτά απέχουν πολύ από την πραγματικότητα. Το Bansko είναι ένα από τα μεγαλύτερα χειμερινά θέρετρα της Βουλγαρίας και είναι ένα χιονοδρομικό χωριό αξιώσεων. Και το λέω υπεύθυνα, έχοντας ταξιδέψει σε πολλά Αλπικά χιονοδρομικά χωριά.
Κείμενο και συνέντευξη Τζένη Φραγκούλη
Το Bansko βρίσκεται 160 χιλιόμετρα από την Καβάλα, στους πρόποδες του όρους Πιρίν σε υψόμετρο 925 μέτρων. Εχει 16 πίστες για σκι, αλλά και μία για νυχτερινό.
Είναι πεντακάθαρο, όμορφο, με παλιά πόλη, πετρόχτιστα σπίτια με ξύλινες λεπτομέρειες συχνά ζωγραφισμένες κουκλίστικα, αρχαία λιθόστρωτα δρομάκια, αρκετά μουσεία, φαγητό καλό και ξενοδοχεία επιπέδου.
Η αρχιτεκτονική του στα ιστορικά σημεία, από την αναγεννησιακή περίοδο (18ος-19ος αι.) ενώ η πόλη είναι γνωστή για τα μεταλλικά νερά της, μετατρέποντας το θέρετρο σε προορισμό και για ιαματικά λουτρά. Πολλά ξενοδοχεία διαθέτουν ανάλογα σπα.
Άξια της προσοχής μας η πραγματικά υπέροχη εκκλησία Sveta Troitsa στο κέντρο του Bansko. Ένα από τα σύμβολα της πόλης, μαζί με τον πύργο και τις καμπάνες της. Η κατασκευή της χρονολογείται από το 1810, χτισμένη εξ’ολοκλήρου από πέτρα με σημαντική ιστορία και αρχιτεκτονική τέτοια που να εξαπατά το μάτι, να δείχνει μικρή σε μέγεθος ενώ συμβαίνει το αντίθετο. Όλο το βάρος της στέγης υποστηρίζεται από 12 στήλες, που συμβολίζουν τους 12 μαθητές του Χριστού και είναι φτιαγμένες από πεύκο. Πανέμορφη.
Μιλήσαμε με τον Δήμαρχο του Bansko, τον Ivan Kadev, ο οποίος είναι άνθρωπος έξυπνος, ενθουσιώδης, δημιουργικά ενεργός και με όραμα για τον τόπο του.
Μας είπε ότι το Bansko έχει 10.000 κατοίκους, 18.000 κρεβάτια, φτάνει τις 1.000.000 διανυκτερεύσεις όλο τον χρόνο, ενώ τα τελευταία χρόνια τουριστική περιόδος θεωρείται τόσο ο Χειμώνας όσο και το Kαλοκαίρι. Οι Έλληνες ανήκουν στο top ten των επισκεπτών, οι Άγγλοι όμως είναι στην κορυφή. Υπάρχουν Έλληνες που έχουν αγοράσει σπίτι στο Bansko και πολλοί μένουν εδώ όλο τον χρόνο.
Είναι αδελφή πόλη από παλιά με την Τριανδρία στη Θεσσαλονίκη αλλά δυστυχώς έχει χαθεί η επαφή. Υπάρχουν όμως σκέψεις για καινούργιες συνδεσιμότητες. Η σχέση της πόλης με την Βόρεια Ελλάδα είναι σημαντική και συνεχίζεται δυναμικά.
Το μεγάλο κεφάλαιο του Bansko, σε ποσοστό πάνω από 60% είναι ο τουρισμός. Άλλα έσοδα έρχονται από εργοστάσια ξυλείας, συνεταιρισμούς και κτηνοτροφία. Από το 1986 που άρχισαν να γίνονται στην πόλη διεθνείς αγώνες σκι, ο τουρισμός άρχισε να αναπτύσεται ραγδαία. Το χιονοδρομικό κέντρο επινοικιάζεται σε ιδιώτες.
Η φύση προστατεύεται, είναι σε προγράμματα διατήρησης και αειφόρου ανάπτυξης, με αυστηρό έλεγχο, τόσο οι πίστες του σκι όσο και ο περιβάλλοντας χώρος. Από το 2005 που το Bansko αναμορφώνεται και αλλάζει ριζικά τα επίπεδα υπηρεσιών και υποδομών, επενδύουν στο πράσινο και στην ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών. Υπάρχουν σκέψεις και για αεροδρόμιο. Η πόλη θερμαίνεται κεντρικά με καύση βιομάζας. Μεγάλο βάρος δίνεται στον πολιτισμό. Διοργανώνονται, εκθέσεις, φεστιβάλ μουσικής, κινηματογράφου, χορού, ενώ οι πρωτοβουλίες αθλητικών δραστηριοτήτων είναι πολλές και ποικίλες.
Όσο για την γαστρονομία, έχω να πω ότι το πάνε καλά. Εκτός από το εμβληματικό, που αρέσει και στον δήμαρχο, Banska Kapama (πήλινο με διάφορα κρέατα σε στρώσεις που χωρίζονται με ξινολάχανο και ψήνεται για ώρες μέχρι να μελώσουν εντελώς όλα – φαγητό για κρύο) τα εστιατόρια και οι ταβέρνες συνεργάζονται και επικεντρώνονται στην δημιουργική Βουλγάρικη κουζίνα και όχι σε Μισελενάτα πιάτα και guest chefs. Ότι δοκιμάσαμε, εξαιρετικό.
Περισσότερα για το Bansko: https://visit-bansko.bg/en/
Περισσότερα για την εκκλησία Sveta Troitsa: http://bansko.org/n-66872-Sveta_Troitsa_Church_-_Bansko
