Εγκρίθηκαν και εγγράφηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας ο αμπελώνας και οι αμπελοοινικές παραδόσεις του Μετσόβου – Κατώγι Αβέρωφ. Το Υπουργείο Πολιτισμού, μέσω της αρμόδιας Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς εφαρμόζει, από το 2006, στην Ελλάδα την Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003).
Η αναφύτευση του αμπελώνα από τον Ευάγγελο Αβέρωφ το 1958-1959, αποτέλεσε ένα έργο κομβικής σημασίας για τη διάσωσή του. Έκτοτε ο αμπελώνας συντηρείται και καλλιεργείται με ιδιαίτερη φροντίδα, ενώ υλοποιούνται έργα για τη διαφύλαξή του, όπως η κατασκευή μικρών αναβαθμίδων από φυσικά υλικά που περιορίζει τη διάβρωση του εδάφους.
Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, τόσο ο ίδιος ο αμπελώνας ως προσίδιο χαρακτηριστικό του ορεινού τοπίου της περιοχής, όσο και η παράδοση, που συνδέεται με την αμπελοκαλλιέργεια και την αξιοποίηση των προϊόντων της είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την πολιτισμική φυσιογνωμία και την παραγωγική ταυτότητα του Μετσόβου.
Η ανάδειξή του αμπελώνα συντελείται μέσα από την προβολή των κρασιών του. Κάποια μάλιστα φέροντας την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Μέτσοβο» λειτουργούν ως τοπικά διαπιστευτήρια, γιατί πετυχαίνουν μέσω των αρωματικών και γευστικών χαρακτηριστικών τους να αποδώσουν τα στοιχεία του ορεινού αμπελώνα, στοιχεία που τόν καθιστούν διαχρονικά μοναδικό.
Κάθε χρόνο στις αρχές του φθινοπώρου, ο ιδιαίτερος αυτός αμπελώνας, το Γινιέτς, ετοιμάζεται για τρύγο. Ειδικά φέτος που η χρονιά είναι πολύ πρώιμη, οι περισσότερες ποικιλίες έχουν ήδη τρυγηθεί και κάποιες, όπως το Cabernet Sauvignon, ωριμάζουν στα κλήματα για λίγο ακόμα.
Σαν “οργισμένο κρασότοπο”, περιγράφει ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας τον αμπελώνα Γίνιέτς που στη βλάχικη διάλεκτο σημαίνει αμπελοτόπι, όταν για πρώτη φορά τον αντίκρισε. Από αυτόν τον αμπελώνα και τα πρώτα αμπέλια Cabernet Sauvignon που φυτεύτηκαν στην Ελλάδα το 1958, φτιάχνεται σήμερα ένα κορυφαίο ελληνικό Cabernet, το Rossiu Di Munde Γινιέτς.
Τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ζώα τη περιοχής βρίσκονται σε εγρήγορση. Τα πουλιά και οι καφέ αρκούδες παραμονεύουν για να δοκιμάσουν τα σταφύλια. Για πολλές μέρες οι εργασίες είναι έντονες και απασχολούν όλο το προσωπικό του οινοποιείου. Άλλωστε ο τρύγος στο Μέτσοβο γίνεται χειρωνακτικά και η όλη διαδικασία έως ότου το σταφύλι να γίνει κρασί απαιτεί πολλά χέρια. Χέρια κάθε ηλικίας που δουλεύουν με ζωηρή διάθεση και περνούν τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά, διατηρώντας την παράδοση ως ζωντανό στοιχείο του πολιτισμού.
