Δερματικές αλλεργίες, είδη, αιτίες, συμπτώματα, αντιμετώπιση

Οι αλλεργίες, είναι από τις πιο συχνές χρόνιες καταστάσεις παγκοσμίως, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Αλλεργίας, Άσθματος & Ανοσολογίας. Τα συμπτώματα της αλλεργίας ποικίλουν, από απλές αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να υποβαθμίσουν την ποιότητα ζωής μας, έως επικίνδυνες για τη ζωή αναφυλαξίες. Με τον όρο δερματικές αλλεργίες, αναφερόμαστε στην εκδήλωση αλλεργικών συμπτωμάτων από το Δέρμα, το οποίο αποτελεί το πιο συχνό όργανο εμφάνισης αλλεργίας.

Ο μηχανισμός εκδήλωσης

Σύμφωνα με τους κορυφαίους ειδικούς στην αλλεργία, μια αλλεργική αντίδραση αρχίζει στο ανοσοποιητικό σύστημα. Το ανοσοποιητικό σύστημα, μας προστατεύει από την εισβολή οργανισμών που μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια. Εάν έχετε μια αλλεργία, το ανοσοποιητικό σας σύστημα σφάλλει και θεωρεί μια κατά τα άλλα ακίνδυνη ουσία ως εισβολέα. Η ουσία αυτή ονομάζεται αλλεργιογόνο. Το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά στο αλλεργιογόνο δημιουργώντας αντισώματα ανοσοσφαιρίνης Ε (IgE). Αυτά τα αντισώματα ταξιδεύουν σε κύτταρα που απελευθερώνουν ισταμίνη και άλλα χημικά, προκαλώντας αλλεργική αντίδραση. Διάφορα αλλεργιογόνα είναι υπεύθυνα για τις αλλεργικές αντιδράσεις. Τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν: • Γύρη • Σκόνη • Τροφή • Εντόμων εντόμων • Ζωή • Μούχλα • Φάρμακα • Λατέξ  

Αλλεργία, ευαισθησία ή δυσανεξία;
Αλλεργία – μια αντίδραση που παράγεται από το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος όταν εκτίθεται σε μια κανονικά αβλαβή ουσία.

Ευαισθησία – η υπερβολή των φυσιολογικών επιδράσεων μιας ουσίας. Για παράδειγμα, η καφεΐνη σε ένα φλιτζάνι καφέ μπορεί να προκαλέσει ακραία συμπτώματα, όπως ταχυπαλμία ή αρρυθμία.

Δυσανεξία – όταν μια ουσία προκαλεί δυσάρεστα συμπτώματα, όπως διάρροια, αλλά δεν ερεθίζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Πχ η δυσανεξία σε ορισμένα τρόφιμα. 

Είδη δερματικών αλλεργιών και συμπτώματα

Η ατοπική δερματίτιδα, η κνίδωση, η φωτοαλλεργική δερματίτιδα, η φωτοτοξική δερματίτιδα, η αλλεργική δερματίτιδα εξ’ επαφής, τα τσιµπήµατα εντόµων (π.χ. σφήκα, µέλισσα), η επαφή του Δέρµατος µε διάφορα φυτά, αποτελούν είδη αλλεργιών που εκδηλώνονται με διάφορα δυσάρεστα συμπτώματα, όπως ερύθημα (κοκκίνισμα) με ή χωρίς οίδημα, φαγούρα, μελάγχρωση του Δέρματος, φυσαλίδες διαφόρων μεγεθών, ροή υγρού ή «σκάσιμο» του Δέρματος εξανθήματα, πόμφοι, πρηξίματα ενώ μπορεί να οδηγήσουν και σε δυσκολία αναπνοής, πυρετό και εμετούς.

Η ατοπική δερματίτιδα (αλλιώς ατοπικό ή βρεφικό έκζεμα) είναι μια χρόνια, κνησμώδης, φλεγμονώδης νόσος του Δέρματος που εμφανίζεται κυρίως στην παιδική ηλικία και έχει πορεία με εξάρσεις και υφέσεις. Ο ρόλος της είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς αποτελεί την απαρχή της «ατοπικής πορείας», την αλληλοδιαδοχή δηλαδή στα παιδιά αλλεργικών εκδηλώσεων που μπορεί να καταλήξει στην παγιοποίηση τους.

Η φωτοαλλεργική δερματίτιδα συνήθως εμφανίζεται μετά από πολλές εκθέσεις στον ήλιο, σε αντίθεση με τη φωτοτοξική δερματίτιδα που μπορεί να εμφανιστεί με την πρώτη φορά που το Δέρμα θα έρθει σε επαφή με την υπεριώδη ακτινοβολία.

Η κνίδωση είναι μια εξειδικευμένη μορφή αλλεργίας που χαρακτηρίζεται από αιφνίδιο κνησμό και εμφανίζεται οπουδήποτε στο σώμα.

Η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής αναπτύσσεται στα σημεία του δέρματος που έρχονται σε στενή και συχνή επαφή με μια πληθώρα υλικών καθημερινής χρήσης ή εξειδικευμένων υλικών επαγγελματικής ενασχόλησης, όπως μεταλλικά κοσμήματα, ρολόγια, καλλυντικά, βερνίκια νυχιών, βαφές μαλλιών, κόλλες, βαφές υφασμάτων, λιπάσματα κ.α.

Αιτίες

Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν προσβληθεί έχουν οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών ή υποφέρουν από συγγενείς παθήσεις όπως το άσθμα ή το έκζεμα.Σύμφωνα με την Εθνική Υγειονομική Υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, ο αριθμός των ατόμων με αλλεργίες αυξάνεται κάθε χρόνο. Οι λόγοι γι ‘αυτό δεν είναι γνωστοί, αλλά μία από τις κύριες θεωρίες είναι ότι πρόκειται για το αποτέλεσμα του να ζούμε σε ένα επιβαρυμένο από μικρόβια περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.  

Αντιμετώπιση και θεραπεία

Σύμφωνα με την Εθνική Υγειονομική Υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου,  σε πολλές περιπτώσεις, ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης μιας αλλεργίας είναι η αποφυγή του αλλεργιογόνου που προκαλεί την αντίδραση όποτε είναι δυνατόν. Υπάρχουν διάφορα φάρμακα διαθέσιμα για να βοηθήσουν στον έλεγχο των συμπτωμάτων αλλεργικών αντιδράσεων, όπως αντιισταμινικά, αποσυμφορητικά, λοσιόν και κρέμες, φάρμακα στεροειδών.Για ορισμένα άτομα με πολύ σοβαρές αλλεργίες, μπορεί να συνιστάται η ανοσοθεραπεία. Αυτό συνεπάγεται την έκθεση στο αλλεργιογόνο με ελεγχόμενο τρόπο για αρκετά χρόνια, έτσι το σώμα  συνηθίζει και δεν αντιδρά σε αυτό τόσο σοβαρά.

Σύμφωνα με την Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ), ορισμένες χρήσιμες συμβουλές για να προστατευθούμε από την εμφάνιση δερματικών αλλεργιών τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού:

· Φοράμε προστατευτικά ρούχα (παντελόνι, μακρυμάνικη μπλούζα, καπέλο, γυαλιά ηλίου) όταν βρισκόμαστε σε υπαίθριους χώρους.

·Προτιμάμε να καθόμαστε στη σκιά (η ηλιακή ακτινοβολία ούτως ή άλλως αντανακλάται στις λείες επιφάνειες).

· Δεν ξεχνάμε τη συχνή επάλειψη με το κατάλληλο για το Δέρμα μας αντηλιακό.

· Αν παίρνουμε φάρμακα, ρωτάμε τον Δερματολόγο μας εάν μπορεί να προκαλέσουν δερματική αντίδραση στον ήλιο.

· Επιλέγουμε υποαλλεργικά προϊόντα και καθαριστικά.

·Πριν χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε νέο προϊόν στο Δέρμα μας, το ελέγχουμε εφαρμόζοντας ελάχιστη ποσότητα και χωρίς να βραχεί εκείνο το σημείο αναμένουμε 48 ώρες, για να επιβεβαιώσουμε ότι δε μας προκαλεί οποιαδήποτε αλλεργική αντίδραση.

Προσοχή!

Σύμφωνα με την Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ), σε οποιαδήποτε περίπτωση που εμφανίσετε στο Δέρμα σας είτε κοκκινίλες και σπυράκια που επιμένουν ή αυξάνονται, ή κνησμό που δεν υποχωρεί ή παρατηρήσετε οποιαδήποτε ξαφνική αλλαγή, συνιστάται να επισκεφτείτε τον ειδικό ιατρό, τον Δερματολόγο, για να διαγνώσει τις δερματικές παθήσεις και να σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αλλεργίας στις 8 Ιουλίου, η Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ), ενημερώνει και  ευαισθητοποιεί το κοινό σχετικά με τις αλλεργίες που συνδέονται με το Δέρμα μας. www.edae.gr