Το Savon de Marseille είναι ένα σκληρό σαπούνι που παρασκευάζεται από φυτικά έλαια στη Μασσαλία και στις γύρω περιοχές, εδώ και περίπου 600 χρόνια. Ο πρώτος τεκμηριωμένος σαπωνοποιός καταγράφηκε εκεί περίπου το 1370. Μέχρι το 1700 περίπου, η χρήση του ονόματος savon de Marseille προοριζόταν μόνο για σαπούνια φτιαγμένα από ελαιόλαδο.
Το αληθινό σαπούνι Μασσαλίας, το οποίο προσπαθούν να μιμηθούν διάφοροι κατασκευαστές σε όλο τον κόσμο, αλλά ποτέ δεν είναι το ίδιο, παρασκευάζεται από φυτικά λίπη χωρίς χρωστικές, αρώματα ή συνθετικά πρόσθετα, ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο αλλεργιών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλους τους τύπους δέρματος, ακόμη και σε νήπια. Είναι απαραίτητη η παρουσία του λογότυπου που έχει καταχωρίσει η Ένωση Επαγγελματιών Σαπουνιού της Μασσαλίας προκειμένου να διασφαλιστεί η γνησιότητα του προϊόντος. Κάθε σαπούνι που πωλείται στη Μασσαλία δεν είναι σαπούνι Μασσαλίας! Το σαπούνι Μασσαλίας πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 72% φυτικό έλαιο, πληροφορία που είναι σφραγισμένη στη μία πλευρά του μικρού πράσινου ή λευκού κύβου.
Τα σαπούνια Μασσαλίας είναι ή πράσινα της ελιάς (με βάση το ελαιόλαδο) ή λευκά (με βάση το φοινικέλαιο, την καρύδα ή το φιστικέλαιο).
Ιστορικά, από την εποχή των Γαλατών, το σαπούνι το χρησιμοποιούσαν για το πλύσιμο των ρούχων και για το κόκκινο χρώμα στα μαλλιά. Η σύνθεση του προέκυπτε από ανάμειξη στάχτης οξιάς και ζωικού λίπους κατσίκας. Ήταν γνωστό ότι επίσης είχε ορισμένες φαρμακευτικές ιδιότητες.
Η Μασσαλία και το σαπούνι είναι μια ιστορία που κρατά σχεδόν 700 χρόνια. Τον 16ο αιώνα, το εργοστάσιο σαπωνοποιίας της Μασσαλίας, που δημιουργήθηκε μετά τις Σταυροφορίες, ξεπέρασε το βιοτεχνικό στάδιο. Στις αρχές του 17ου αιώνα, η παραγωγή μετά βίας μπορούσε να καλύψει τη ζήτηση της πόλης και της περιοχής. Ο πόλεμος εμπόδισε την προμήθεια στην Ισπανία και οι σαπωνοποιοί της Μασσαλίας έπρεπε να αυξήσουν την παραγωγή τους για να μπορέσουν να προμηθεύουν τους Γάλλους στο Βορρά και τους Ολλανδούς, Γερμανούς και Άγγλους αγοραστές.
Το 1660 υπήρχαν 7 εργοστάσια στην πόλη, η ετήσια παραγωγή των οποίων ανερχόταν σε σχεδόν 20.000 τόνους κσι η ποιότητα του σαπουνιού ήταν τόσο καλή που το «σαπούνι Μασσαλίας» γίνεται αναγνωρίσιμο και σχεδόν εμπορικό σήμα. Το πράσινο σαπούνι Μασσαλίας, πωλείται κυρίως σε μπάρες 5 κιλών ή ράβδους 20 κιλών. Το 1786, 48 σαπωνοποιεία στη Μασσαλία παρήγαγαν 76.000 τόνους. Η βιομηχανία αυτή άκμασε μέχρι τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο όταν η δυσκολία μεταφοράς διά θαλάσσης επηρέασε σοβαρά τη δραστηριότητα των σαπωνοποιών. Το 1913, η παραγωγή ήταν 180.000 τόνοι, πέφτοντας στους 52.817 τόνους το 1918. Μετά τον πόλεμο, τα σαπωνοποιεία επωφελήθηκαν από την πρόοδο στη μηχανοποίηση της παραγωγής. Η ποιότητα όμως του προϊόντος οφείλεται στη χρήση παλαιών διεργασιών και η παραγωγή ανήλθε στους 120.000 τόνους το 1938. Όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, η Μασσαλία εξακολουθούσε να παρέχει στην χώρα τη μισή γαλλική παραγωγή, αλλά τα επόμενα χρόνια ήταν καταστροφικά. Σήμερα λειτουργούν στη Μασσαλία τρία σαπωνοποιεία.
Ενδιαφέρον το Musée du Savon, το Μουσείο για το σαπούνι Μασσαλίας, στις αποβάθρες στο παλιό λιμάνι. Θα δείτε πως έφτιαχναν το φημισμένο Μαρσεγιέζικο σαπούνι και την ιστορία του μέσα από τοιχογραφίες, μηχανήματα, διάφορα αντικείμενα εργαλεία και διαδραστικές ενέργειες. Tο περίφημο σαπούνι Μασσαλίας, που έχει γίνει τόσο διάσημο σε όλο τον κόσμο, είναι ίσως και το must souvenir που θα αγοράσετε από την πόλη!
www.savon-de-marseille-licorne.com
