Μήπως ζείτε συνέχεια μέσα στην ανησυχία; Μήπως συχνά ανησυχείτε υπερβολικά; Μήπως σκέφτεστε ότι αν «ανησυχείτε αρκετά» θα αποτρέψετε κακά πράγματα από το να συμβούν; Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι η αλήθεια βρίσκεται στο ακριβώς αντίθετο; Ότι η ανησυχία σας, όταν είναι σε υπερβολικό βαθμό, είναι δυνατόν να προκαλέσει δυσάρεστες έως σοβαρές καταστάσεις στο σώμα; Για παράδειγμα συμπτώματα όπως πόνος, ναυτία, αδυναμία ή ζάλη που δεν έχουν άλλη φυσική αιτία; Η ανησυχία αρρωσταίνει γιατί το μυαλό και το σώμα υπερλειτουργούν με αρνητικό πρόσημο, καθώς εστιάζετε συνεχώς στο «τι μπορεί να συμβεί».
Σύμφωνα μάλιστα με την Iατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Harvard, μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με διαταραχές άγχους διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διάφορες χρόνιες παθήσεις και να έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα και μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου όταν αρρωστήσουν.
Το άγχος είναι μια αντίδραση στο στρες που έχει τόσο ψυχολογικές, όσο και σωματικές συνέπειες. Δεν είναι σπάνιο η έντονη ανησυχία να προκαλέσει πανικό, δημιουργώντας χρόνιο τρόμο και μια αίσθηση επικείμενης απειλής, ενός χτυπήματος της μοίρας που θα είναι μοιραίο. Δυστυχώς το άγχος και η ανησυχία γενικότερα, δεν διαγιγνώσκεται ως πηγή άλλων διαταραχών, όπως η κατάχρηση ουσιών ή άλλες εξαρτήσεις, που μπορεί να προκύψουν από προσπάθειες να κατασταλούν τα συναισθήματα άγχους. Επίσης συχνά παραβλέπεται ή δεν εντοπίζεται καθόλου στα πολλά συμπτώματα χρόνιων παθήσεων όπως καρδιακές παθήσεις, χρόνιες αναπνευστικές διαταραχές, γαστρεντερικά προβλήματα, ημικρανίες κλπ. Όταν τα πάσχοντα με χρόνιες παθήσεις άτομα έχουν έντονο άγχος το οποίο δεν αντιμετωπίζεται, η ασθένεια τους είναι πιο δύσκολη στη θεραπεία, τα φυσικά συμπτώματα συχνά γίνονται χειρότερα και σε μερικές περιπτώσεις πεθαίνουν νωρίτερα.
Σύμφωνα με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Southampton οι επιδράσεις του άγχους στις σκέψεις και τα συναισθήματα μπορεί να είναι:
• Διαρκής ανησυχία, φοβούμενοι το χειρότερο ή ότι το πρόβλημα είναι μόνιμο
• Να είστε σε ένταση όλη την ώρα
• Να σκέφτεστε αρνητικά
• Αίσθημα φόβου
• Αδυναμία συγκέντρωσης
• Αίσθημα εκνευρισμού και έλλειψη υπομονής
• Αίσθημα ανησυχίας ή εμμονής με αυτό που ανησυχείτε
• Δεν υπάρχει χώρος ή χρόνος να παρατηρήσετε άλλα πράγματα.
Η συνεχής και υπερβολική ανησυχία, έχει εκπαιδεύσει και το μυαλό σας να σκέφτεται έτσι, σε σημείο που να ψάχνει συνέχεια κάτι για να ανησυχεί. Δεν έχει σημασία ποιό θα είναι το πρόβλημα. Αν ζείτε συνεχώς με άγχος και ανησυχία, θα βρείτε εύκολα κάτι με το οποίο θα χαλάσει η ηρεμία σας. Και φυσικά, αν δεν μπορέσετε να βρείτε ένα, θα εφεύρετε, ή ακόμα μπορείτε και να προκαλέσετε κάτι να συμβεί. Το πραγματικό ζήτημα δηλαδή δεν είναι αυτό που συμβαίνει έξω, αλλά αυτό που συμβαίνει μέσα σας. Το πώς βιώνετε μια κατάσταση εξαρτάται από το πώς ερμηνεύετε τι συμβαίνει, πώς περιγράφετε την κατάσταση στον εαυτό σας.
Σχεδόν τα δύο τρίτα των εκτιμώμενων 40 εκατομμυρίων ενηλίκων με αγχώδεις διαταραχές, είναι γυναίκες.
Ανησυχείτε υπερβολικά για την υγεία σας;
Το άγχος για την υγεία (μερικές φορές ονομάζεται υποχονδρίαση) σημαίνει όταν ξοδεύετε πολύ χρόνο ανησυχώντας αν είστε άρρωστος ή μην τυχόν αρρωστήσετε και αυτές οι σκέψεις, αυτή η ανησυχία αρχίζουν να καταλαμβάνουν ολοκληρωτικά, σιγά σιγά τη ζωή σας.
Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, μπορεί να έχετε άγχος για την υγεία σας αν:
– ανησυχείτε συνεχώς για την υγεία σας
– συχνά ελέγχετε το σώμα σας για σημάδια ασθένειας, όπως σβώλους, τσούξιμο ή πόνο
– ρωτάτε πάντα τους ανθρώπους να σας διαβεβαιώσουν ότι δεν είστε άρρωστοι
– ανησυχείτε ότι ο γιατρός σας ή οι ιατρικές εξετάσεις μπορεί να έχουν παραβλέψει κάτι
– παρακολουθείτε με εμμονή τις ειδήσεις για την υγεία στο διαδίκτυο ή στα μέσα μαζικής ενημέρωσης
– αποφεύγετε οτιδήποτε έχει να κάνει με σοβαρή ασθένεια, όπως προγράμματα για την υγεία στην τηλεόραση
– ενεργείτε σαν να είστε άρρωστοι (για παράδειγμα, αποφεύγετε τις σωματικές δραστηριότητες)
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ: Το ίδιο το άγχος μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως πονοκεφάλους ή ταχυπαλμίες, τα οποία εύκολα θα περάσετε για σημάδια ασθένειας;
Πώς να μειώσετε το φόβο και το άγχος για την αρρώστια και το θάνατο
Ο φόβος “πουλάει” και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης το γνωρίζουν. Οι περισσότεροι τίτλοι μιλούν για κινδύνους, θανάσιμους κινδύνους, επικινδυνότητες, επιδημίες, θανάσιμες απειλές, βαριές ασθένειες όπως ο καρκίνος, ξαφνικούς θανάτους κλπ. Ένας φοβισμένος πολίτης επηρεάζεται πολύ πιο εύκολα για το οτιδήποτε (όπως από το να προβεί σε αγορές προϊόντων και υπηρεσιών έως σε πολιτικές πράξεις), από έναν που σκέπτεται πιο καθαρά, με την λογική και δεν παρασύρεται από ανασφάλειες και φοβίες. Είναι εύκολο να χάσετε την αίσθηση του πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος στην πραγματικότητα και ναι, η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι, για τους περισσότερους όμως μπορούμε να κάνουμε πολλά για να μειώσουμε τις πιθανότητες να μας συμβούν. Επικεντρωθείτε στην πρόληψη, χαλαρώστε και μην αφήνετε την ζωή να περνάει χωρίς να την ζείτε. Η ανησυχία μπορεί να είναι και χρήσιμη, ” ο φόβος φυλάει το έρημα”, αλλά υπάρχει και μέτρο. Πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι με το να ζείτε μέσα στον τρόμο καθημερινά, απλά χάνετε την ζωή σας.
· Σκεφτείτε ότι δεν είναι δυνατόν να νοσήσετε από όλες τις ασθένειες που μαθαίνετε.
· Σταματήστε για ένα διάστημα να ακούτε ειδήσεις και να διαβάζετε για πράγματα που ενισχύουν τις φοβίες και τα άγχη σας.
· Στραφείτε στην φύση. Κάντε βόλτες χαλαρές σε πάρκα και πλατείες, στο βουνό ή στη θάλασσα.
· Διαλογιστείτε. Στην πιο απλή του μορφή ο διαλογισμός είναι να επικεντρωθείτε στην αναπνοή σας και να χαλαρώστε τις σκέψεις σας. Nα δίνετε δηλαδή προσοχή στην παρούσα στιγμή. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο διαλογισμός ενεργοποιεί τους φυσικούς αυτοθεραπευτικούς μηχανισμούς μας και καταπολεμά αυτά που μας αρρωσταίνουν.
· Ασχοληθείτε με το παρόν. Μην αφήνετε τον εαυτό σας να παρασύρετε σε σκέψεις για το μέλλον ή για πράγματα που έχουν συμβεί.
· Γεμίστε την ψυχή σας και το μυαλό σας με συναισθήματα και σκέψεις αγάπης.
· Μην καταπιέζετε τα αρνητικά σας συναισθήματα όπως ο θυμός και η ζήλια. Φέρτε τα στην επιφάνεια, συνειδητοποιήστε τη φύση τους, ανοίξτε διάλογο μαζί τους και προσπαθήστε να μην τα αφήνετε να επηρεάζουν την ευτυχία σας.
Αναζητώντας βοήθεια
Οι αγχώδεις διαταραχές είναι μια μεγάλη κατηγορία που περιλαμβάνει σύνδρομα όπως φοβίες, γενικευμένη διαταραχή άγχους, ψυχαναγκαστικές διαταραχές, πανικό, ματατραυματικό στρες και άλλες. Σύμφωνα με την Iατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Harvard, περίπου το 30% των ατόμων με διαταραχές άγχους, δεν αναζητούν ποτέ θεραπεία. Αν νομίζετε ότι μπορεί να ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, συζητήστε το με τον γιατρό σας. Εάν αισθάνεστε λίγο περισσότερο άγχος από ό,τι κάποτε, δοκιμάστε μερικές τεχνικές χαλάρωσης και ίσως έναν άλλο τρόπο σκέψης και στάση ζωής όπως περιγράφεται παραπάνω.
Κείμενο Τζένη Φραγκούλη
