Τροφές “γροθιά” στον καρκίνο, φρούτα και λαχανικά, πως και γιατί με τις φυτοχημικές ουσίες τους, θωρακίζουν τον οργανισμό απέναντι σε μορφές κακοήθειας, με αποτελέσματα που σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, δεν υπολείπονται αυτά των φαρμακευτικών θεραπειών. Τι λοιπόν θα μπορούσε να περιέχει μια αντικαρκινική δίαιτα και ποιά η λειτουργία του αντικαρκινικού μηχανισμού;
Της Ρίτας Βελώνη
Είναι πλέον εξακριβωμένο, ότι η κακή διατροφή και το κάπνισμα, «ανοίγουν το δρόμο» για την ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου. Επίσης, είναι γνωστό, πως τα αντιοξειδωτικά (βιταμίνες Α, C, E και βήτα – καροτίνη κ.α) που υπάρχουν άφθονα στα φρούτα, στα λαχανικά και στο ελαιόλαδο, εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, που ενοχοποιούνται για τη δημιουργία καρκινικών κυττάρων. Επιπλέον, οι φυτικές ίνες που περιέχουν τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής αλέσεως, μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης -κυρίως- του καρκίνου στο παχύ έντερο.
Mάλιστα, σύμφωνα με τον Richard Béliveau, Ph.D., συγγραφέα του best seller βιβλίου Foods That Fight Cancer, το φρεσκοτριμμένο σκόρδο είναι μακράν η καλύτερη πηγή αντικαρκινικών ενώσεων, τα συμπληρώματα διατροφής έχουν μικρή ή καθόλου επίδραση στην καταπολέμηση του καρκίνου και τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι το μόνο όπλο.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών, εκτιμάται ότι το 30-40% όλων των μορφών καρκίνου μπορεί να προληφθεί μόνο από τον τρόπο ζωής και τα διαιτητικά μέτρα. Η παχυσαρκία, τα θρεπτικά συστατικά όπως τα συμπυκνωμένα σάκχαρα και τα ραφιναρισμένα προϊόντα αλεύρου που συμβάλλουν στον εξασθενημένο μεταβολισμό της γλυκόζης (που οδηγεί στον διαβήτη), τη χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και την ανισορροπία των λιπαρών ουσιών ωμέγα 3 και ωμέγα 6. Η πρόσληψη λιναρόσπορου και άφθονες μερίδες φρούτων και λαχανικών θα μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου. Τα βλαστάρια μπρόκολου είναι η πιο πυκνή πηγή σουλφοφάνης. Τα προστατευτικά στοιχεία σε μια δίαιτα για την πρόληψη του καρκίνου περιλαμβάνουν το σελήνιο, το φολικό οξύ, τη βιταμίνη Β-12, τη βιταμίνη D, τη χλωροφύλλη και τα αντιοξειδωτικά όπως τα καροτενοειδή (α-καροτένιο, β-καροτένιο, λυκοπένιο, λουτεΐνη, κρυπτοξανθίνη). Το ασκορβικό οξύ έχει περιορισμένα οφέλη από το στόμα, αλλά θα μπορούσε να είναι πολύ ευεργετικό ενδοφλεβίως. Η συμπληρωματική χρήση των στοματικών πεπτικών ενζύμων και των προβιοτικών έχει επίσης αξία ως αντικαρκινικά διαιτητικά μέτρα. Όταν μια δίαιτα συντάσσεται σύμφωνα με αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές, είναι πιθανό ότι θα συμβάλλει στην τουλάχιστον 60-70% μείωση στους καρκίνους του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη και ακόμη κατά 40-50% στον καρκίνο του πνεύμονα, μαζί με παρόμοιες μειώσεις σε καρκίνους σε άλλες περιοχές. Μια τέτοια δίαιτα θα ήταν ευνοϊκή για την πρόληψη του καρκίνου αλλά θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει στην θεραπεία από τον καρκίνο.
Συμπερασματικά αυτή η αντικαρκινική δίαιτα θα είχε: • επαρκείς, αλλά όχι υπερβολικές, θερμίδες, • 10 ή περισσότερες μερίδες λαχανικών ημερησίως με τον χυμό λαχανικών να μπορούσε να καλύψει μέρος αυτού του στόχου, • 4 ή περισσότερες μερίδες φρούτων την ημέρα, • υψηλής περιεκτικότητας διατροφή σε ίνες, • καθόλου ραφιναρισμένη ζάχαρη, • κανένα επεξεργασμένο αλεύρι, • χαμηλή σε λιπαρά, αλλά να περιέχει τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, • καθόλου κόκκινο κρέας, • μια ισορροπημένη αναλογία ωμέγα-3 και ω-6 λιπών και θα περιλαμβάνει DHA, • λιναρόσπορο ως πηγή φυτοοιστρογόνων 200 mg / ημέρα σελήνιο, 1.000 mg / ημέρα μεθυλοκοβαλαμίνη (Β-12), • πολύ πλούσια σε φολικό οξύ (από σκούρα πράσινα λαχανικά), • επαρκής ηλιοφάνεια για λήψη βιταμίνης D • πολύ πλούσια σε αντιοξειδωτικά και φυτοχημικά από φρούτα και λαχανικά, όπως α-καροτένιο, β-καροτένιο, β-κρυπτοξανθίνη, βιταμίνη C (από τρόφιμα), βιταμίνη Ε (από τρόφιμα) • πολύ πλούσια σε χλωροφύλλη, • ωφέλιμα προβιοτικά, • ένζυμα
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΡΟΦΕΣ “ΓΡΟΘΙΑ” ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ
Ντομάτα
Το 1995 ήρθαν για πρώτη φορά στη δημοσιότητα αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες το λυκοπένιο (ουσία που χαρίζει στις ντομάτες το κόκκινο χρώμα τους) βοηθάει στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη. Η πρώτη εκείνη μελέτη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, έδειξε ότι οι άνδρες που τρώνε τουλάχιστον δέκα μερίδες φαγητών με βάση την ντομάτα (ωμή ή μαγειρεμένη) κάθε εβδομάδα έχουν 45% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη. Όσοι επίσης αναπτύσσουν τελικά καρκίνο του προστάτη, η «θεραπεία» με λυκοπένιο είναι δυνατόν να μειώσει το μέγεθος των όγκων και να κάνει τον καρκίνο λιγότερο επιθετικό. Από τότε που έγινε η πρώτη αυτή ανακοίνωση, το λυκοπένιο έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει στην πρόληψη και άλλων καρκίνων, συμπεριλαμβανομένων αυτόν του πνεύμονα, του στομάχου, του εντέρου και του μαστού. Μάλιστα, η πρόσληψη μεγάλης ποσότητας φαίνεται ότι μειώνει το συνολικό κίνδυνο καρκίνου κατά περίπου 40%. Πρόσφατες μελέτες, έχουν ακόμα αποδείξει , ότι η προστασία του λυκοπένιου αυξάνεται όταν συνδυάζεται με ελαιόλαδο.
Καρότo και μπρόκολο
Πλήθος ερευνών, που έχουν γίνει όσον αφορά στην αντικαρκινική δράση του καρότου δείχνουν ότι το λαχανικό αυτό προστατεύει σε σημαντικό βαθμό το DNA από καρκινικές μεταλλάξεις. Αυτό οφείλεται όχι μόνο στο γνωστό β-καροτένιο, που διαθέτει, του οποίου είναι αποδεδειγμένες οι αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά και σε μια άλλη εξ ίσου αντικαρκινική ουσία. Πρόκειται για την σουλφοραφάνη, που ανακάλυψαν στο καρότο ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Johns Hopkins. Η ουσία αυτή διεγείρει τα κύτταρα του οργανισμού ώστε να παράγουν ένζυμα κατά των καρκινικών κυττάρων. Η σουλφοραφάνη έχει επίσης βρεθεί στο μπρόκολο, στο μαρούλι και στα λάχανα Βρυξελλών. Επιδημιολογικές έρευνες, συνδέουν άλλωστε τη συχνή κατανάλωση λαχανικών της οικογένειας των σταυρανθών ( μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι), με το μειωμένο κίνδυνο καρκίνου, κυρίως του προστάτη. Αυτό το επιβεβαιώνουν και τα αποτελέσματα των κλινικών ερευνών, που έδειξαν ότι – οι άνδρες που καταναλώνουν τρεις ή περισσότερες μερίδες λαχανικών την ημέρα από την οικογένεια των σταυρανθών, διατρέχουν κατά 48% μικρότερο κίνδυνο να αποκτήσουν κακοήθη υπερπλασία. ΞΕΡΕΤΕ ΟΜΩΣ ΟΤΙ: πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι το φρέσκο μπρόκολο (κομμένο μέχρι τρεις ημέρες πριν) περιέχει 10-100 φορές υψηλότερα επίπεδα σουλφοραφάνης, σε σχέση με το «πολυκαιρισμένο» μπρόκολο.
Τσάι και σόγια
Μαύρο ή πράσινο, το τσάι, έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός αντικαρκινικός παράγοντας, χάρη στις πολυφαινόλες που περιέχει. Μελέτες σε πειραματόζωα, του Αμερικανικού Ιδρύματος Υγείας (American health Foudation), του Rutgers University και του Case Western University των ΗΠΑ, απέδειξαν επίσης ότι τα φλαβονοειδή που περιέχονται στο τσάι (μαύρο ή πράσινο) παρεμποδίζουν και ορισμένες γενετικές μεταλλάξεις του κυττάρου, μειώνοντας τον κίνδυνο καρκινογένεσης στο δέρμα, τους πνεύμονες, τον οισοφάγο και το στομάχι. Ακόμα, μια επιδημιολογική έρευνα σε 35.000 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, έδειξε ότι το ποσοστό καρκίνου του πεπτικού και του ουροποιητικού συστήματος είναι χαμηλότερο κατά 40% έως 70% σε γυναίκες που πίνουν περισσότερο από δυο φλιτζάνια τσάι την ημέρα, σε σύγκριση με εκείνες που δεν πίνουν ποτέ ή που καταναλώνουν πολύ σπάνια τσάι. Επίσης, οι ιζοφλεβίνες που περιέχονται στη σόγια, εμποδίζουν το σχηματισμό καρκινικών κυττάρων στο μαστό, ενώ – όπως ανακοίνωσαν πρόσφατα Βρετανοί επιστήμονες – ενδέχεται να αναστέλλουν και την ανάπτυξη καρκίνου των πνευμόνων.
Σταφύλια, κόκκινο κρασί και η περίφημη ρεσβερατρόλη
Μελέτες που έχουν διεξαχθεί κατά καιρούς σε διάφορα ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, αποδίδουν στη ρεσβερατρόλη (ουσία που βρίσκεται στη φλούδα και στο χυμό των κόκκινων σταφυλιών), περιοριστικές ικανότητες σε όλα τα στάδια εξέλιξης του καρκίνου, καθώς και προληπτική δράση κατά της νόσου. Πρόσφατες μελέτες απέδειξαν επίσης, ότι το κόκκινο κρασί το οποίο περιέχει ρεσβερατρόλη, όταν πίνεται σε μικρές δόσεις (όχι περισσότερο από 1-2 ποτηράκια την ημέρα), λειτουργεί προληπτικά κατά του καρκίνου του μαστού. Η ρεσβερατρόλη έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Πορτοκάλια
Για όσους πιστεύουν ότι τα πορτοκάλια είναι «πανάκεια» αποκλειστικά ενάντια στα κρυολογήματα και στη γρίπη, υπάρχει μια έκπληξη. Τα πορτοκάλια και γενικά τα εσπεριδοειδή, είτε φρέσκα είτε στυμμένα σε χυμούς, οχυρώνουν τον οργανισμό απέναντι σε 3 μορφές καρκίνου, καρδιοπάθειες και παχυσαρκία, σύμφωνα με έρευνες Αυστραλών επιστημόνων. Συγκεκριμένα, τα πορτοκάλια, λόγω της περιεκτικότητας τους σε αντιοξειδωτικές ουσίες, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος, του λάρυγγα και του στομάχου έως και 50%, υπογραμμίζει η ερευνήτρια Κατρίν Μπάγκαρστ.
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ: Στοιχεία από 48 μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, σχετικά με τα ευεργετικά οφέλη των εσπεριδοειδών στην ανθρώπινη υγεία, συστήνουν ένα γκρέιπ φρουτ ή 2 πορτοκάλια την ημέρα, καθώς και άφθονο λεμόνι στα φαγητά.
Μήλο και ρόδι
Φιλανδοί ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στους άνδρες και στις γυναίκες που τρώνε μεγάλες ποσότητες μήλων καταγράφονται 58% λιγότερα περιστατικά καρκίνου των πνευμόνων, από ό,τι σε όσους καταναλώνουν μικρές ποσότητες μήλων. Αυτό κυρίως οφείλεται στα πλούσια φλαβονοειδή που περιέχουν και στις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες, οι οποίες καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που δημιουργεί ο ίδιος ο οργανισμός κατά τη διαδικασία του μεταβολισμού των τροφών. Αντίστοιχα υψηλά είναι και τα ποσοστά προστασίας του οργανισμού από την κατανάλωση ροδιού και χυμού από ρόδι που είναι και αυτό πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία. Οι συγκέντρωση φαινολών στο ρόδι είναι μεγαλύτερες και από αυτές στα κράνα, στο κόκκινο κρασί και στα μύρτιλα.
Δημητριακά ολικής άλεσης
Μια διατροφή που περιλαμβάνει δημητριακά ολικής αλέσεως, καθώς και μαύρο ψωμί, μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο των εντέρων. Υπάρχουν επίσης ισχυρές ενδείξεις που συνδέουν τις φυτικές ίνες των δημητριακών με την προστασία κατά του καρκίνου και άλλων σημείων του σώματος. Τα παραπάνω -ομόφωνα- συμπεράσματα είκοσι κορυφαίων Ευρωπαίων και Αμερικανών ειδικών του καρκίνου, δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό «Εuropean journal of Cancer Prevention».
Κουρκουμάς
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι τα χαμηλά ποσοστά ορισμένων μορφών καρκίνου στην Ινδία, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα υψηλά ποσοστά στις δυτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, οφείλονται στην αυξημένη κατανάλωση κουρκουμά από τους Ινδούς. Μάλιστα, ερευνητές από το Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Τέξας απέδειξαν σε μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, ότι η κουρκουμίνη (ουσία που περιέχει ο κουρκουμάς) έχει την ιδιότητα να «διαχωρίζει» τα καρκινικά κύτταρα από τα φυσιολογικά και να σκοτώνει τα καρκινικά. Κουρκουμά περιέχει επίσης και το κάρι (αφού πρόκειται ουσιαστικά για μείγμα μπαχαρικών).
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ: Πρέπει να συνδυάζετε πάντα την κατανάλωση κουρκουμά με μαύρο πιπέρι, ώστε οι ευεργετικές του ιδιότητες να πολλαπλασιάζονται και οι θεραπευτικές να γίνονται πιο αποτελεσματικές;
Σκόρδο και κρεμμύδι
Αυτά τα δυο ταπεινά ζαρζαβατικά, που χρησιμοποιούμε συνήθως ως καρυκεύματα στα φαγητά μας, φαίνεται πως είναι προικισμένα με ιδιότητες που δεν παύουν να εκπλήσσουν τους ερευνητές. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μέσα στα τόσα προτερήματά τους, περιέχουν και ουσίες που συμβάλουν στην καθυστέρηση της μετάστασης των καρκινικών κυττάρων, σε περίπτωση εμφάνισης καρκίνου. Ακόμα, αυξάνουν την παραγωγή ενζύμων βοηθώντας έτσι να περιοριστούν οι συνθήκες εκείνες που προκαλούν την πάθηση.
Μύρτιλα
Τα ισχυρά αντιοξειδωτικά στα μύρτιλα μπορεί να έχουν μεγάλη αξία στην θωράκιση της υγείας μας, ξεκινώντας από τον καρκίνο. Τα αντιοξειδωτικά μπορεί να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του καρκίνου απαλλάσσοντας το σώμα από τις ελεύθερες ρίζες προτού να μπορέσουν να βλάψουν τα κύτταρα του. Ωστόσο, χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Προσθέστετα στα smoothies σας, στο γιαούρτι και στο γάλα με βρώμη ή στα δημητριακά με το πρωινό σας γεύμα.
Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ
Πρόσφατα, Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν για ποιο λόγο, μια δίαιτα με πολλά λαχανικά περιορίζει τον κίνδυνο καρκίνου. Ο λόγος είναι ότι οι ουσίες, οι οποίες απελευθερώνονται με το μαγείρεμα και με τη μάσηση, κατά τη διάρκεια της πέψης δημιουργούν αντισώματα στο στομάχι που εξουδετερώνουν τα καρκινικά κύτταρα εμποδίζοντας τον πολλαπλασιασμό τους. Σύμφωνα με τον Ιαν Τζόνσον, επικεφαλής της ομάδας του Ινστιτούτου Ερευνών για τα Τρόφιμα, o οποίος έκανε την ανακάλυψη, ο αντικαρκινικός μηχανισμός, που μπαίνει σε συναγερμό, είναι ίδιος με εκείνον ορισμένων σύγχρονων φαρμάκων. Η μελέτη η οποία δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Carcinogenesis, επισημαίνει πως οι φυτο-χημικές ουσίες, που βρίσκονται στις τροφές “γροθιά” στον καρκίνο, είναι αυτές που σταματούν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, κυρίως του καρκίνου του εντέρου.
